Maite Zaitut, Ez, (Zaharregia, txikiegia agian) Kirmen Uribe. 2003
Aunque trabajó durante cuarenta años
en los Altos Hornos,
en su interior había todavía un labrador.
En octubre, asaba pimientos rojos
con su soldador
en el balcón de su casa de barrio.
Su voz era capaz de hacer callar
a cualquiera.
Sólo su hija se atrevía con él.
Él nunca decía te quiero.
El tabaco y el polvo de acero quemaron
sus cuerdas vocales.
Dos amapolas a punto de caer.
Cuando se jubiló, su hija se casó a otra ciudad.
Él le hizo un regalo.
No eran rubíes, ni siquiera seda roja.
Había ido sacando piezas de la fábrica.
Poco a poco, sus manos
soldaron una cama de acero.
Él nunca decía te quiero.
__________
__________________
Aparte-apartean, Kirmen Uribe (Bitartean heldu eskutik, 2001)
Sei urterekin egin zuten lehen itsasoratzea aitak eta osabak,
eta patroitza Bustio baporean ikasi.
Gogorrak ziren garai hartako patroiak,
ekaitz egunetan ukabilak estutu eta zerura begira
«bizarrik badaukazu etorri hona!»
Jainkoari amenazo egiten zieten horietakoak.
Mutil koskorrak zirenean, igandeko mezetara
txandaka joan behar izaten zuten lau anaia nagusiek,
traje bakarra baitzen etxean. Bata elizatik etorri,
trajea erantzi, besteari eman
eta horrela joaten ziren mezetara,
nor bere orduan, nor bere zapatez.
Umetan, aita itsasotik iristen zen egunean,
portuko morro luzeenean egoten ginen zain
mendebaldera begira. Hasieran
ezer ikusten ez bazen ere, laster
antzematen zuen gutariko batek hodeiertzean
puntu beltz bat, pixkanaka itsasontzi bilakatzen zena.
Ordu beteren buruan heltzen zen ontzia morrora,
eta bira egiten zuen gure aurrean portura sartzeko.
Aitak agur egiten zigun eskuaz.
Ontzia igaro orduko, arineketan joaten ginen
atrakatu behar zuten tokira.
Aita ohean azkenetan zegoela ere
gorazarre egiten zion bizitzari,
eguna bizi behar dela esaten zigun,
beti arduratuta ibiliz gero ihes dagiela bizitzak.
Eta agintzen zuen: Beti iparralderago
joan behar duzue, ez da sarea bota behar
arraina ziur dagoela dakizuen tokian,
aparte-apartean bilatu behar da,
daukazuenarekin konformatu gabe.
«Heriotzak ez du irabaziko»
idatzi zuen Dylan Thomasek,
baina nonoiz irabazten du,
eta halaxe amatatu zen aitaren bizitza ere,
mendebaldera eginez
hodeiertzean galtzen zen itsasontzia bezala,
uberan oroitzapenak marraztuz.
