Bessemer Bihurgailua (Nicolás Martínez Ortiz de Zárate, 1952)
Amaia Barrena Garcíaren testua
Irudi geometrikoak ematen dute haien arropa gabeko giharrek, haien esfortzua ariketa matematiko zehaztugabea bailitzan. Izerdiak lan-prekarietateak lagun egin dituen gizonen gorputzak garbitzen ditu, dutxan baleude moduan. Batzuek haien alkondarak izkinaren batean utzi dituzte eta azala besterik ez dute zaurien aurkako babes. Ez dago uniformeren beharrik mila saunen berotasunak estutzen zaituenean. Burdinolak xakean jolasten du aurrerabidea pultsuan bultzatzearren sakrifikatzen diren peoi nekatuen aurka. Industrializazioa ezinezkoaren garaipena da; gizakiak natura eta makinen aurka irabazitako pultsua. Ezer gizatiarrik badago arnasa eta indarrak galduz langileek enpresaren pisua sorbalden gainean daramaten moduan. Ez da pisu metaforikoa, ez. Burdinezko kateak eutsi behar dituzte , mineral beraren harriak haiek bezain handiak diren palez mugitu behar dituzte, eta idiei negarra eragingo lieken gurdiak bultzatu. Sua instrumentu eta arriskua da, kea oxigeno falta bezain normala. Birikiek soldatek baino garestiago ordaintzen dute eta ez diote justiziari ordainagiririk esakatzen. Garai honetan
Laztasuna arrausi egitea bezain naturala da. Haiek, sumendi metalikoan langile goriak, ez dute txintik esaten nahiz eta logura izan. Ametsik izan.